Keylogger là phần mềm gì?

Keylogger là phần mềm gì là thắc mắc của nhiều người dùng máy tính. Về cơ bản, đây là một công cụ cho phép theo dõi và ghi lại toàn bộ các thao tác mà bạn nhập vào từ bàn phím. Vậy nên đây được đánh giá là phần mềm độc hại và chỉ được sử dụng bởi các hacker. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về keylogger trong bài viết dưới đây nhé.

Những thông tin về phần mềm Keylogger

Cùng tìm hiểu về khái niệm keylogger là phần mềm gì, tính năng và phân loại keylogger bên dưới nhé.

Keylogger là phần mềm gì?

Keylogger là một phần mềm được biết đến để giám sát và ghi lại số lần gõ phím của người dùng. Đây được xem là một trong những hình thức đe dọa an ninh mạng lâu đời nhất. Keylogger có khả năng biết được thông tin người dùng nhập vào một trang web hoặc ứng dụng, ví dụ như mật khẩu tài khoản, số tài khoản ngân hàng, số thẻ tín dụng, mã PIN, số điện thoại/email,…

Tham khảo bài viết: BitLocker là gì? Cách dùng Bitlocker để mã hóa dữ liệu

Hacker có thể sử dụng Keylogger để đánh cắp thông tin cá nhân của người dùng sau đó bán cho các tổ chức hoặc sử dụng để trục lợi.

Thế nhưng, phần mềm này đôi lúc cũng có những mục đích sử dụng hợp pháp. Ví dụ như Keylogger được các doanh nghiệp sử dụng để khắc phục sự cố, giám sát nhân viên hoặc cải thiện trải nghiệm người dùng. Bên cạnh đó, các cơ quan thực thi pháp luật và tình báo cũng có thể sử dụng Keylogger với mục đích giám sát.

Keylogger có các tính năng gì?

Keylogger có nhiều tính năng đa dạng, tùy thuộc vào loại và mục đích sử dụng. Thế nhưng, các tính năng chủ yếu của nó bao gồm:

• Tất cả mật khẩu được nhập trên thiết bị đều được ghi lại.
• Thiết bị sẽ được chụp lại ảnh màn hình theo một chu kỳ xác định 
• Khi người sử dụng truy cập trên trình duyệt với bất cứ một trang web nào đều được ghi và lưu lại các đường link.
• Bất kỳ website nào người sử dụng truy cập cũng được chụp lại.
• Các ứng dụng đang chạy trên thiết bị sẽ được lập ra danh sách.
• Tất cả các tin nhắn tức thời trên zalo, viber, skype, messenger đều sẽ được tạo bản ghi.
• Các email sẽ được chụp hình bản sao.
• Thông qua email, FTP, HTTP tổng hợp và gửi báo cáo tất cả bản sao dữ liệu.

Phân loại Keylogger như thế nào?

Keylogger được phân thành hai loại như sau:

Thiết bị phần cứng: Loại Keylogger này được cài trong phần cứng máy tính của bạn. Bên cạnh đó, chúng cũng có dạng một phích cắm được đặt giữa CPU và cáp bàn phím một cách kín đáo hơn. Điều này sẽ đòi hỏi người lắp đặt phải thật chú ý và cẩn trọng để thực hiện trong lúc bạn không để ý.

Xem thêm: Phần mềm máy tính là gì? Phân loại và cách thức hoạt động

Phần mềm: Loại phần mềm có thể cài đặt trên thiết bị một cách dễ dàng. Dù đây là một công cụ độc hại, thế nhưng Keylogger không làm ảnh hưởng đến hệ thống máy tính của bạn. Nhiệm vụ duy nhất của phần mềm là ghi lại toàn bộ các lần gõ phím khi bạn nhập thông tin lên trang web hoặc ứng dụng nào đó.

Cách thức phần mềm Keylogger xâm nhập vào thiết bị?

Phần mềm Keylogger có thể xâm nhập vào thiết bị theo một số cách khác nhau như sau:

• Keylogger có thể được cài đặt khi người dùng nhấp vào liên kết hoặc mở phải tệp đính kèm, tệp từ email lừa đảo.
• Được cài đặt vào thiết bị thông qua Page Script của trang web bằng cách khai thác lỗ hổng trình duyệt. Chương trình này sẽ tự động được khởi chạy khi người dùng truy cập vào một trang web độc hại.
• Keylogger có thể xâm nhập vào thiết bị của bạn khi bạn tải xuống và cài đặt phần mềm độc hại vào hệ thống.
• Có rất nhiều mẫu laptop HP đã được xuất xưởng với mã Keylogging có sẵn trong trình điều khiển của hãng này. Thực tế, đây là một phần của công cụ gỡ lỗi do nhà cung cấp để lại.

  

Một số phần mềm Keylogger phổ biến

Dưới đây là một số phần mềm Keylogger phổ biến hiện nay:

Actual Keylogger

Actual Keylogger là một trong các phần mềm Keylogger lâu đời nhất. Đây là phần mềm rất khó phát hiện cũng như không thể tìm thấy trong mục quản lý phần mềm của thiết bị.

Phần mềm này ghi lại tất cả các chương trình đang hoạt động, ảnh chụp màn hình, lịch sử trang web, clip và hoạt động in,… 

iSam

Một phần mềm Keylogger cao cấp chạy ẩn trên hệ thống để thu thập dữ liệu một cách bí mật từ người dùng đó là iSam. Phần mềm này ghi lại mọi hành trình phím một cách bí mật. Bao gồm cả passworld, chụp ảnh màn hình và cho phép người cài đặt biết mọi hoạt động trên thiết bị ấy. 

Spyrix Free Keylogger

Spyrix keylogger là một phần mềm miễn phí để ghi lại tất cả các lần gõ phím,thu thập thông tin về việc sử dụng các ứng dụng khác nhau, tạo ảnh chụp màn hình,…

Tuy nhiên, Spyrix Free Keylogger có nhược điểm là dễ bị phát hiện hơn so với các loại phần mềm khác. Cho nên đây không phải là sự lựa chọn ưu tiên của người dùng.

BlackBox Express

Blackbox Express là một công cụ theo dõi bảo mật được sử dụng như một Keylogger. Ưu điểm vượt trội của nó so với các loại khác là có thể giám sát một hoặc rất nhiều máy trong cùng một hệ thống thông qua một máy chủ.

KidLogger

KidLogger là một phần mềm miễn phí, cung cấp một bộ công cụ giám sát hoạt động của người dùng. Nó cho phép bạn theo dõi hoạt động trên thiết bị di động hoặc trên máy tính. Tất cả các chương trình có thể được tải xuống miễn phí và được dùng như một ứng dụng độc lập để theo dõi hoạt động của người sử dụng. 

Khi ứng dụng KidLogger được kết nối với tài khoản KidLogger.net, ta có thể xem tất cả báo cáo và nhật ký hoạt động của người dùng trực tuyến, mọi lúc, mọi nơi. 

Đọc thêm: Phần mềm quản lý công việc

Perfect Keylogger

Perfect Keylogger cho phép ghi lại tất cả các lần gõ phím, thời gian thực hiện, cũng như các ứng dụng đã truy cập trên thiết bị. 

Đây là phần mềm hoạt động ở chế độ hoàn toàn ẩn, có nghĩa là nó không có nút hoặc biểu tượng nào xuất hiện trên thanh tác vụ. Đồng thời nó cũng không có tiêu đề quy trình nào được hiển thị trong trình quản lý tác vụ. 

Perfect Keylogger là một công cụ nổi tiếng từng đoạt giải thưởng, nó đã được dịch sang hơn 20 ngôn ngữ trên thế giới.  

Cách xử lý phần mềm Keylogger hiệu quả nhất

Vậy làm thế nào để phòng tránh Keylogger cũng như cách xử lý khi thiết bị có chứa Keylogger? Dưới đây là thông tin cụ thể dành cho bạn.

Cách phòng tránh Keylogger

Để phòng tránh Keylogger bạn cần thực hiện các việc như sau:

Giám sát việc phân bổ tài nguyên, quy trình và dữ liệu

Việc quan sát phân bổ tài nguyên và quy trình trên máy, cũng như theo dõi dữ liệu được truyền từ thiết bị bên ngoài vào máy có thể giúp bạn xác định xem Keylogger có xuất hiện hay không. 

Keylogger thường sẽ yêu cầu quyền truy cập root vào máy, đây cũng có thể là dấu hiệu cho thấy thiết bị của bạn đã bị nhiễm Keylogger.

Luôn cập nhật bảo vệ chống virus cho thiết bị 

Keylogger thường sẽ đi kèm với các phần mềm độc hại khác, vậy nên phát hiện ra Keylogger có thể là dấu hiệu của một cuộc tấn công hoặc lây nhiễm virus rộng hơn.

Sử dụng các phần mềm chống Keylogger

Hiện nay có nhiều phần mềm chống Keylogger chuyên dụng được thiết kế để mã hóa các thao tác gõ phím, đồng thời quét và xóa các trình ghi nhật ký đã có. Các phần mềm này cũng sẽ gắn cờ các hành vi bất thường trên thiết bị.

Xem thêm: Cách gỡ bỏ phần mềm độc hại

Sử dụng bàn phím ảo

Một cách để làm giảm nguy cơ bị ghi lại thao tác đó là sử dụng bàn phím ảo. Nó sẽ cho phép bạn nhập thông tin mà không cần sử dụng bàn phím vật lý. Thế nhưng, phương pháp này có thể sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả của người dùng, không chống lại được tất cả các loại phần mềm theo dõi.

Tắt các tệp tự chạy trên thiết bị được kết nối ngoài

Việc tắt các tệp tự chạy trên các thiết bị được kết nối bên ngoài như USB, cũng như hạn chế sao chép các tệp vào máy tính cũng là cách làm giảm khả năng lây nhiễm.

Triển khai việc xác thực hai yếu tố

Việc thực hiện các cách xác thực hai yếu tố trên tất cả các tài khoản cá nhân sẽ giúp bạn bảo vệ các thông tin đăng nhập bí mật. Bên cạnh đó, bạn cũng nên sử dụng mật khẩu một lần (OPT) sẽ làm cho hacker không thể sử dụng cùng một mật khẩu đã phát hiện vào lần sau.

Sử dụng trình quản lý mật khẩu

Trình quản lý này sẽ tự động nhập mật khẩu, và sẽ làm cho các lần gõ phím trở nên không cần thiết (không có các thao tác gõ phím, không ghi lại nhật ký bàn phím).

Cách xử lý khi thiết bị có chứa Keylogger

Khi phát hiện thiết bị của bạn có chứa Keylogger bạn có thể xử lý như sau:

Cách phát hiện thiết bị có chứa Keylogger

Về cơ bản, phần mềm Keylogger được xếp vào dạng mã độc (malware). Cho nên, người dùng có thể phát hiện Keylogger trên thiết bị thông qua các công cụ quét thường dùng.

Điều quan trọng là bạn cần chọn chính xác phần mềm bảo mật, không nhất thiết phải mạnh mẽ chỉ cần là phần mềm được nhiều người sử dụng, có tên tuổi rõ ràng. Một số cái tên có thể tham khảo như Avast, AVG, Avira đều có các giải pháp free và hiệu quả cho người dùng phổ thông.

Nếu bạn không cẩn trọng lựa chọn thì có thể gặp phải các phần mềm gán mác “anti-virus” hay “anti-malware” mà bạn tải ừ một nguồn lạ trên mạng lại chính là thủ phạm đưa Keylogger vào máy của bạn.

Cách đơn giản nhất để phát hiện một phần mềm Keylogger là kiểm tra các chương trình đang hoạt động từ phần chương trình hệ thống. Hãy sử dụng tổ hợp phím Ctrl+Alt+Del trên Windows để mở Task Manager trên các hệ điều hành chạy Windows.

Nếu thấy sự xuất hiện của các tập tin chạy dưới User name không phải là System, thì bạn cần tìm hiểu kỹ xem chúng có liên quan đến hệ thống hay không. Bạn hãy tra cứu trên mạng và xác định liệu đó là từ một chương trình hợp pháp hay từ một Keylogger nhé.

Xử lý phần mềm Keylogger

Khi đã phát hiện máy tính có phần mềm Keylogger lạ đang chạy, người dùng có thể tiến hành gỡ cài đặt và xóa vĩnh viễn nó đi. Trong trường hợp đã xóa và gỡ cài đặt phần mềm Keylogger rồi mà máy tính bạn vẫn hoạt động một cách bất thường, thì lúc này bạn có thể cài lại Windows trên máy của mình.

Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các chương trình như Keylogger Killer của Totto. Phần mềm này sẽ quét các process và tìm ra các chương trình theo dõi cùng lúc qua nhiều ứng dụng (Keylogger sử dụng cách này thông qua một tập tin *.dll), và đưa ra cảnh báo để vô hiệu hóa chúng.

Trên đây là những thông tin giúp bạn có thể trả lời câu hỏi keylogger là phần mềm gì. Hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu hơn về bản chất, cách thức hoạt động của keylogger cũng như cách phòng tránh và xử lý các phần mềm Keylogger độc hại để giúp bảo vệ bản thân tốt nhất. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết.

BÀI VIẾT LIÊN QUAN:

• Phần mềm diệt virus miễn phí

• 5 phần mềm kiểm tra tốc độ đánh máy tính online

• Phần mềm sửa lỗi ổ cứng và các dấu hiệu lỗi ổ cứng thường gặp